Όταν γεννιέται ένας άνθρωπος, δε διαλέγει τα φυλετικά χαρακτηριστικά του, και άρα δεν είναι υπεύθυνος για αυτά. Ο καθένας όμως επιλέγει το πρόσωπο που θα έχει απέναντι στην κοινωνία, και εκεί κρύβεται η ποιότητα του εκάστοτε ανθρώπου, ή η έλλειψή της.

Γράφουν: Ειρήνη Γιανναράκη, Ελένη Τζαβέλα, Άρτεμις Τσίτσικα

Πόσο συχνό είναι το φαινόμενου του εκφοβισμού μεταξύ παιδιών και εφήβων στην Ελλάδα? Ποιές οι διαφορές και οι ομοιότητες σε σχέση με άλλες Ευρωπαικές χώρες? Ποιά είναι τελικά η έκταση του φαινομένου του bullying;

Oι στατιστικές πληροφορίες σχετικά με τον εκφοβισμό και ειδικότερα το σχολικό εκφοβισμό αποτελούν βασικό στοιχείο για τη κατανόηση, τη πρόληψη, την ανίχνευση αλλά και την αντμετώπιση του. Με αυτό το τρόπο αντλούμε πολλαπλές πληροφορίες όπως το ποσοστό των μαθητών που έχουν εκδηλώσει δείγματα συμπεριφοράς εκφοβισμού, πόσο συχνά εκδηλώνεται αυτή η συμπεριφορά, ποιό είναι το ποσοστό των μαθητων που εκτέθηκαν σε συμπεριφορές εκφοβισμού κ.λ.π. Επίσης, οι επιστήμονες μπορούν να συγκρίνουν τη φύση του φαινομένου πριν και μετά από μια παρέμβαση, συνήθως στα σχολεία, με σκοπό την αντιμετώπιση δυσλειτουργικών συμπεριφορών γυρώ από το bullying. Ακόμη να δουν και πόσο αποτελεσματική ήταν, να την εξελίξουν και να την εφαρμόσουν σε περισσότερα σχολεία.

Γράφουν: Ειρήνη Γιανναράκη, Ελένη Τζαβέλα, Άρτεμις Τσίτσικα

Ο εκφοβισμός φαίνεται να αποτελεί βασικό στοιχείο της ανθρώπινης φύσης και συμπεριφοράς. Συνδέεται άμεσα με την ανάγκη του ανθρώπινου είδους προς επιβίωση αλλά και με το ένστικτο του ανταγωνισμού μεταξύ των ανθρώπων, στοιχεία που εντοπίζονται από την αρχή της ύπαρξης του ανθρώπου. Το ένστικτο της ανάγκης προς επιβίωση και του ανταγωνισμού, όχι μόνο παρέμειναν αναλλοίωτα αλλά και ενσωματώθηκαν και εξελίχθηκαν ανά τους αιώνες.

Γράφουν: Ρέα Δουμανά, Άρτεμις Τσίτσικα

Ο σχολικός εκφοβισμός, είναι ένα πολυπαραγοντικό κοινωνικό φαινόμενο, που επηρεάζει μαθητές, γονείς εκπαιδευτικούς, και βασίζεται σε πολλούς αιτιολογικούς παράγοντες, που σχετίζονται άμεσα με τις συνέπειες που προκαλούνται σε προσωπικό, οικογενειακό και κοινωνικό επίπεδο (Espelage & Horne, 2008 for a review). Η τρέχουσα επιστημονική βιβλιογραφία, αναφέρει ότι το φαινόμενο του εκφοβισμού αποτελεί την κορυφή της πυραμίδας, σε ένα πλαίσιο συνδυασμού προσωπικών/ατομικών και εξωτερικών «περιβαλλοντικών» χαρακτηριστικών, όπως το σχολικό και οικογενειακό περιβάλλον, καθώς και οι σχέσεις με τους συνομήλικους. Ο συνδυασμός αυτών των χαρακτηριστικών, καθορίζει την έκταση και τη φύση της συμπεριφοράς του σχολικού εκφοβισμού (Espelage & Horne, 2008 for a review).

Γράφουν: Ρέα Δουμανά, Άρτεμις Τσίτσικα

Άλλοι παράγοντες, εκτός εκείνων που αναφέρονται στο προσωποκεντρικό πλαίσιο («εσωτερικοί» και διαπροσωπικοί) και που συμβάλλουν στην εκδήλωση επιθετικής συμπεριφοράς είναι:

♦ Το φύλο
Tα αγόρια δείχνουν να συμμετέχουν πιο ενεργά στα περιστατικά βίας, γεγονός που συνδέεται με την κοινωνική διαφορετικότητα. (Cook, Williams, Guerra, Kim, & Sadek, 2010).
Τα κορίτσια συνήθως εμφανίζουν επιθετική συμπεριφορά χρησιμοποιώντας «μεθόδους» οι οποίες στοχεύουν περισσότερο στην κοινωνική εικόνα θύματος, όπως κοινωνικός αποκλεισμός, χειριστική μεταχείριση συνομηλίκων, ή διάδοση φημών. (Olweus, Dan. Bullying at School: What We Know and What We Can Do. Malden, Mass.: Blackwell Publishers Ltd., 1993).

Γράφουν: Ελένη Κ. Τζαβέλα, Άρτεμις Τσίτσικα

Ξέρουμε ότι η σχολική βία συνδέεται με τις δυσλειτουργικές σχέσεις μεταξύ μελών της οικογένειας. Επίσης, οι τιμωρητικές γονεϊκές πρακτικές, ο χαμηλός γονεϊκός έλεγχος και η ανεκτικότητα στη βία συμβάλλουν στην ανάπτυξη επιθετικής συμπεριφοράς. Η απουσία του πατέρα (φυσική ή συναισθηματική) και η καταθλιπτική συμπτωματολογία της μητέρας έχουν επίσης συνδεθεί με παιδική επιθετικότητα.

Γράφουν: Ελένη Κ. Τζαβέλα, Άρτεμις Τσίτσικα

Μια νέα προσέγγιση στην αντιμετώπιση του σχολικού εκφοβισμού είναι η ανάπτυξη κοινωνικών και συναισθηματικών δεξιοτήτων. Η προσέγγιση στοχεύει στην μείωση του εκφοβισμού και της θυματοποίησης, αλλά και στον περιορισμό άλλων προβληματικών συμπεριφορών – όπως η παραβατικότητα, η χρήση ουσιών και η σχολική αποτυχία. Τα προγράμματα κοινωνικής και συναισθηματικής μάθησης εστιάζουν στην ανάπτυξη σημαντικών δεξιοτήτων ζωής και στη καλλιέργεια της ψυχικής ανθεκτικότητας. Τα προγράμματα στοχεύουν στην προαγωγή πέντε βασικών γνωσιακών, συναισθηματικών και συμπεριφορικών δεξιοτήτων. Συγκεκριριμένα, στόχος των προγραμμάτων κοινωνικής και συναισθηματικής μάθησης είναι τα παιδια:

Γράφουν: Άννα-Μαρία Βλάσση

Πώς μπορείς να ενημερωθείς σωστά για το αν αυτό που σου συμβαίνει ονομάζεται bullying;
Τι μπορείς να κάνεις για να βγεις από τη ζόρικη κατάσταση που σου δημιουργεί κάποιος άλλος;
Πώς μπορείς να αποκτήσεις περισσότερους φίλους και να αισθανθείς «γερός στα πόδια σου»;
Πώς να λες ΟΧΙ;

Τις απαντήσεις θα τις βρεις μέσα από το βιβλίο-οδηγό «Τι κάνεις όταν σ’ έχουν βάλει στο μάτι» (εκδόσεις Αδελφοί Βλάσση).
Στις σελίδες του –μέσα από εμπειρίες συνομηλίκων σου που έχουν «στριμωχτεί»συναισθηματικά ή και σωματικά– απαριθμούνται:

Το νέο spot της «Μονάδας Εφηβικής Υγείας του Νοσοκομείου Παίδων» ενάντια στο σχολικό εκφοβισμό!

Δείτε το και προωθήστε το για να βοηθηθούν κάποια παιδιά!